AKTUELNO

Na današnji dan vazduhoplovstvo SAD je u Drugom svetskom ratu bacilo atomsku bombu na japanski grad Nagasaki.

117 - Umro je rimski car Marko Ulpije Trajan. U periodu njegove vladavine (98-117) rimska imperija je dostigla najvećhi teritorijalni obim i, prema proceni, imala je oko 70 miliona stanovnika. Trajan je poslednji rimski vladar koji bitno proširio rimsku državu, osvojivši Dakiju, nabatejsku državu, Jermeniju, Mesopotamiju. Između Rajne i Dunava podigao je "Veliki zid". Po projektu Apolodora iz Damaska sagradio je kameni most preko Dunava kod Kladova koji je vezivao Gornju Meziju s Dakijom, put desnom obalom Dunava od Singidunuma (Beograd) do mosta, kao i niz utvrđenja u Trakiji. U Italiji je, između ostalog, podigao Trajanov forum na kojem se nalazi stub s bareljefima kojima su prikazane Trajanove pobede.

1792 - U Parizu su vođe jakobinaca stvorile ustaničku komunu koja je sutradan organizovala marš na kraljevsku palatu u Tiljeriju. Gomila je masakrirala Švajcarsku gardu koja je do poslednjeg čoveka ostala verna kralju, opljačkala i razorila dvor i svrgla kralja Luja XVI, čime Francuska postaje republika.

1842 - SAD i Velika Britanija potpisale su sporazum kojim je određena granica između SAD i Kanade od Mejna do Velikih jezera.

Foto: Wikipedia

1858 - U Posavini je izbila buna srpskih seljaka protiv turske vlasti u Bosni zbog pokušaja nasilnog ubiranja trećine njihove letine. Ustanak pod vođstvom sveštenika Stevana Avramovića i Petka Jagovića zahvatio je sela između Brčkog, Gradačca i Modriče. Glavni napad turske vojske krajem septembra 1858. ustanici su odbijali dva dana, a potom je otpor ugušen. Slom bune praćen je pokoljem, pa se narod masovno razbežao između ostalog i preko Save u Austriju.

1896 - Rođen je švajcarski psiholog Žan Pijaže, prvi predsednik Švajcarskog psihološkog društva, osnivač Međunarodnog centra za genetičku epistemologiju, jedan od najuticajnijih psihologa 20. veka. Zasnovao je kognitivno-razvojnu (ili genetičko-strukturalističku) školu, čiji upliv se može meriti s nekadašnjim uticajem psihoanalize. Najviše je istraživao razvoj jezika, mišljenja i prosuđivanja kod dece, smatrajući da taj razvoj nije stalan, već da ga karakterišu različite faze, genetski programirane na različitim uzrastima. Dela: "Jezik i mišljenje deteta", "Moralno suđenje kod dece", "Poreklo inteligencije".

Foto: Wikipedia

1918 - Rođen je američki filmski režiser Robert Oldrič, koji je snimao trilere, vesterne, filmove strave, psihološke drame i komedije. Filmovi: "Šta se dogodilo s Bebi Džejn?", "Vera Kruz", "Apač", "Dvanaest žigosanih", "Poljubac smrti", "Tiho, tiho Šarlota", "Zatvorski krug", "Veliki nož", "Poslednji sumrak", "Po zakonu i pendreku", "Legenda o Lajli Kler", "Grisomova banda", "Ubistvo sestre Džordž", "Zatvorsko dvorište".

1945 - Razvijen je prvi dokumentarni film snimljen u Jugoslaviji posle Drugog svetskog rata - "Jasenovac". Svedočanstvo o zločinima hrvatskih ustaša u najvećem koncentracionom logoru na Jugoistoku Evrope režirali su Gustav Gavrin i Kosta Hlavati, koji su napisali i scenario. Strahote kojima su bili izloženi zatočenici, ogromnom većinom Srbi i Jevreji, rekonstruisane su pomoću snimaka pronađenih u zaplenjenim nemačkim i hrvatskim arhivima kao i kod pojedinaca.

1945 - Na trećem zasedanju, koje je održano u Beogradu, AVNOJ se proglasio privremenom Narodnom skupštinom Demokratske Federativne Jugoslavije. Istog dana usvojen je i zakon o biračkim spiskovima i donesena odredba o pravu glasa žena i omladine iznad 18 godina.

Foto: Pixabay.com

1945 - Vazduhoplovstvo SAD je u Drugom svetskom ratu bacilo atomsku bombu na japanski grad Nagasaki, tri dana posle prve bombe bačene na Hirošimu. Iako je Japan još pre napada na Hirošimu nudio kapitulaciju. U Nagasakiju, gradu sa 260.000 stanovnika, usmrćeno je najmanje 74.000 osoba.

1962 - Umro je nemački pisac Herman Hese, dobitnik Nobelove nagrade za književnost 1946, jedan od najznačajnijih književnika 20. veka. Krasila ga je svojevrsna odbojnost prema normama građanskog poretka kao i zainteresovanost za Indiju, odnosno misticizam. Dela: romani "Peter Kamencind", "Pod točkom", "Gertruda", "Roshalda", "Demijan", "Sidarta", "Stepski vuk", "Igra staklenih perli", "Narcis", "Zlatousti".

1974 - Zbog umešanosti u aferu "Votergejt" predsednik SAD Ričard Nikson podneo je ostavku, a zakletvu kao novi šef države položio je dotadašnji potpredsednik Džerald Ford.

Foto: Wikipedia

1975 - Umro je ruski kompozitor Dmitrij Dmitrijevič Šostakovič, član Srpske akademije nauka i umetnosti, čije kompozicije su čvrsto povezane sa ruskom muzičkom tradicijom. Napisao je monumentalnu "Petu simfoniju", a u najtežim danima nemačke blokade Lenjingrada (danas Sankt Peterburg) u Drugom svetskom ratu "Sedmu (Lenjingradsku) simfoniju". Ostala dela: opere "Nos", "Ledi Makbet Mscenskog okruga (Katarina Izmajlovna)", oratorijum "Šume pevaju", simfonije, koncerti, kamerna muzika.

1992 - U Barseloni su završene 25. Olimpijske igre na kojima je učestvovalo 15.000 sportista iz 172 zemlje. Zbog sankcija UN, Srbija (SRJ) nije učestvovala u ekipnim sportovima, ali su medalje izborili naši strelci - Jasna Šekarić srebrnu, a Aranka Binder i Stevan Pletikosić bronzanu.

Foto: Wikipedia

1999 - Predsednik Rusije Boris Jeljcin ukazom je smenio predsednika vlade Sergeja Stepašina, kojeg je nepuna tri meseca ranije postavio na to mesto, i za novog šefa ruske vlade imenovao je Vladimira Putina.

Foto: Wikipedia

2013 - Palata Srbija, nekada zgrada SIV-a, odnosno formalno Palata Federacije, u Novom Beogradu, odlukom Vlade Srbije dobila je status spomenika kulture. Monumentalno zdanje projektovano u obliku slova H, površine 5.500 kvadrata sa 744 prostorje, ima posebno vredan enterijer u čijem su nastanku, odnosno dekorisanju, učestvovali brojni znameniti umetnici negdašnje Jugoslavije, poput Petra Lubarde, Mladena Srbinovića, Mila Milunovića, Đorđa Andrejevića Kuna, Marija Pregelja, Save Sandića, Ratomira Gligorijevića.

#Događaji

#Istorija

#Vremeplov

'